اربعین حسینی چهلمین روز پس از شهادت امام حسین(ع) در روز عاشورای سال ۶۱ق که با ۲۰ صفر مصادف است. بر اساس برخی از نقل‌ها، اسیران کربلا روز ۲۰ صفر سال ۶۱ قمری در بازگشت از شام، برای زیارت مدفن امام حسین(ع) به کربلا رفتند. طبق نقل های تاریخی، جابربن عبدالله انصاری، صحابی پیامبر اسلام(ص)، به همراه عطیه عوفی در اولین چهلم شهادت امام حسین(ع) به عنوان اولین زائر بر سر مزار امام حسین(ع) حاضر شده و قبر امام حسین را زیارت کرده است. در اینجا گزیده ای از نوحه ها مربوط به شب و روز اربعین امام حسین علیه السلام از نظر می گذرد.
قامت خمیده
یا قتیل العبرات، یا سفینه النجاه
همه جا در سفرم، در حضرم
لب خشکت نرود از نظرم
با غم دل، آتش جان، سوزِ سینه
می روم جان برادر در مدینه
یا قتیل العبرات، یا سفینه النجاه
پنجه در پنجه نیزه ها شدم
کودکان را سپر بلا شدم
پیکرم نیلی شده از تازیانه
بر رخم مانده ز سیلی ها نشانه
خود بخوان راز دل از نگاه من
قامت خمیده ام گواه من
یا قتیل العبرات، یا سفینه النجاه
اشک جاری، زخم کاری، ارمغانم
روی قبرت، اشک حسرت می فشانم
یا قتیل العبرات، یا سفینه النجاه
ای جگر گوشه زهرا و علی
هر چه می پرسی بپرس از من ولی
از رقیُه خود مکن سؤالی
جای او بین اسیران مانده خالی
یا قتیل العبرات، یا سفینه النجاه