۵ عادت روزمره که هوش را کم میکند

پایگاه خبری و تحلیلی رشد ( roshdnews.ir) ۵ عادت روزمره که هوش را کم میکند
داشتن ذهنیت ثابت رشد مغز را محدود میکند؛ بهجای آن، رویکردی مبتنی بر رشد را در پیش بگیرید.کمبود خواب بهطور قابلتوجهی زمان واکنش و تصمیمگیری را کاهش میدهد.حتی مصرف متوسط الکل میتواند باعث آسیب پایدار به ساختار مغز شود.محیطهای اجتماعی و ذهنی، پایههای شناختی ما را شکل میدهند.
به گزارش انتخاب؛ در روانشناسی، ما اغلب بزرگترین دشمن خود هستیم و این موضوع برای هوش عملی ما دو برابر صادق است.
خودتخریبی چیز جدیدی نیست و هدایت خود به سمت عادات هوشمندانه با شناخت موانع شروع میشود. از این منظر، خودآگاهی بهترین پادزهر است به همین دلیل در ادامه، پنج اشتباه ذهنی رایج را بررسی میکنیم که مانع از رسیدن ما به بهترین نسخه خود میشوند.
۵ اشتباه ذهنی عمده که بسیاری از ما مرتکب میشویم
۱. مغز را مانند عضله برای تمرین در نظر نمیگیریم.
رایجترین عادت کاهشدهنده عملکرد، این است که مغز را ثابت و تغییرناپذیر فرض کنیم. روانشناسان این را «نظریه موجودیت هوش» مینامند؛ یعنی باور به اینکه تواناییها ذاتی و غیرقابل تغییر هستند. جایگزین مؤثر، دیدگاه رشد یا افزایشی است که هوش را چیزی میداند که میتوان از طریق تلاش و استراتژی ساخت.
یکی از مثالهای برجسته از این نظریه، تحقیق بلکول و همکاران است که به دانشآموزان مدرسه راهنمایی آموزش دادند هوش میتواند مانند یک عضله رشد کند. در طول یک سال، این دانشآموزان بهطور پیوسته نمرات ریاضی خود را بهبود دادند، در حالی که همکلاسیهایی که ذهنیت ثابت داشتند، تغییری نکردند. تفاوت تنها در نحوه «صحبت مغزها با خودشان» درباره پتانسیلشان بود.
این موضوع نشان میدهد که گفتگوی درونی ما میتواند مسیر عملکردمان را تغییر دهد. تأسفآور است که بسیاری هنوز رفتار میکنند انگار سقف ذهنیشان ثابت است، در حالی که در واقع درِ پیشرفت به روی آنها باز است.
۲. مغزمان را از خواب محروم میکنیم.
دههها پژوهش نشان میدهد خواب فراتر از استراحت ساده است؛ حتی موجودات سادهای مثل عروس دریایی معکوس (Cassiopea) نیز میخوابند، با اینکه مغز ندارند.
برای انسانها، خواب زمانی است که مغز مرور، تعمیر و بازسازی یادگیریهای روزانه را انجام میدهد. محرومیت از خواب عملکرد اجرایی و تصمیمگیری را کاهش میدهد.
در یک مطالعه EEG، زینگ و همکاران دریافتند که ۲۴ ساعت کمبود خواب باعث افزایش قابلتوجه زمان واکنش میشود، نشانهای واضح از کاهش توانایی شناختی. پژوهشهای دیگر نشان میدهند حتی محدودیت کم خواب شبانه توجه، حافظه کاری، خلق و قضاوت را مختل میکند.
پس جای تعجب نیست که خواب برای سلامت مغز و بسیاری از گونهها ضروری است. مغز ما با ریتمهای داخلی همگام است و بهتر است زندگی ما هم با آن هماهنگ باشد.
۳. الکل مصرف میکنیم.
الکل شاید آشکارترین شکل خودتخریبی باشد.
هر کسی که بیش از یک لیوان نوشیدنی الکلی مصرف کرده باشد میداند تفکر تحت تأثیر آن چگونه تغییر میکند، اما آسیب میتواند بسیار عمیقتر باشد.
مطالعات اخیر نشان میدهند مصرف هشت یا بیشتر نوشیدنی الکلی در هفته با نشانههای واضح آسیب مغزی مرتبط است. در یک مطالعه کالبدشکافی روی ۱۷۸۱ نفر، افراد الکلی سابق و فعلی شانس بیشتری برای ابتلا به ضایعات عروقی مغزی و پیچیدگیهای آلزایمر داشتند. حتی مصرف متوسط میتواند اثر طولانیمدت روی توانایی شناختی داشته باشد. کاهش یا بازبینی مصرف الکل میتواند یکی از هوشمندانهترین تصمیمات برای حفظ وضوح ذهنی باشد.
۴. به مغز ساختار نمیدهیم.
مغز ما به ساختار، هدف و ضربالاجل نیاز دارد. بدون آن، تمرکز از بین میرود و هر خلاقیتی که میخواستیم شعلهور کنیم، خاموش میشود.
مطالعهای در ۲۰۲۱ نشان داد دانشجویانی که تعویق کاری بالاتری داشتند، نقص عملکرد اجرایی قابلتوجهی داشتند. حتی نابغهترین افراد هم برای عملکرد کامل به نظم و ساختار نیاز دارند.
داشتن خطوط زمانی، برنامه و تداوم باعث میشود مغز از همان ابتدا با انرژی شروع کند، نه اینکه در مواجهه با خلأ معطل بماند.
۵. مغز خود را در محیط نامناسب قرار میدهیم.
گاهی مغز را در بدترین محیط ممکن میگذاریم؛ جایی پر از اطلاعات منفی، شایعات و حواسپرتی.
مطالعات روانشناسی رشد نشان میدهند حتی احساسات قابل انتقال هستند. در نوجوانان، خلقوخو به مرور شبیه به همسالان خود شد و حالات منفی بهویژه مسری بودند. به عبارت دیگر، وضعیت ذهنی شما به تدریج با «رژیم احساسی» که دریافت میکنید هماهنگ میشود.
اشتراک همه این عادات بد چیست؟
همه این پنج تله یک ریشه مشترک دارند: فقدان خودآگاهی. بدون توجه به آنچه در ذهن ما میگذرد، این الگوها بهطور خودکار ادامه مییابند.
پس از شناسایی عادات کاهشدهنده توانایی، کار واقعی آغاز میشود. چه محافظت از خواب باشد، چه انتخاب همراهان، تعیین ضربالاجل یا تغییر نحوه صحبت با خود درباره هوشمان، هر یک ابزار قدرتمندی برای هدایت مغز به سمت بهترین عملکرد است.