چگونه عفونت به سرطان تبدیل می‌شود؟
پایگاه خبری و تحلیلی رشد ( roshdnews.ir ) چگونه عفونت بی‌صدا و تدریجی به سرطان تبدیل می‌شود؟
عفونت‌های هپاتیت B و C می‌توانند بی‌سروصدا به سرطان کبد منجر شوند. در این مقاله، ارتباط میان عفونت ویروسی و سرطان کبد را بررسی می‌کنیم و می‌گوییم چه کسانی باید آزمایش بدهند و چگونه تشخیص زودهنگام می‌تواند جان انسان‌ها را نجات دهد.
به گزارش انتخاب و به نقل از انلی مای هلث؛ برای بسیاری از مردم، واژه‌ی «هپاتیت» تنها یادآور یک بیماری کوتاه‌مدت یا دوره‌ای از یرقان (زردی) است. اما برای برخی دیگر، این واژه بی‌سروصدا آغازی است برای مسیری بسیار جدی‌تر، که ممکن است در نهایت به سرطان کبد ختم شود. بسیاری از مردم نمی‌دانند که عفونت‌های مزمن مانند هپاتیت B و C می‌توانند به‌آرامی و در سکوت، ساختار بافت کبد را تغییر دهند و زمینه را برای ابتلا به کارسینوم هپاتوسلولار، یکی از مرگبارترین سرطان‌های جهان، فراهم کنند.
ما با دکتر پاون ردی تونداپو گفتگو کردیم. او ارتباط میان عفونت‌های ویروسی و سرطان کبد را توضیح داد.
«ارتباط میان یک عفونت ویروسی معمولی و یک سرطان کشنده، اغلب خارج از بیمارستان‌ها یا کنفرانس‌های علمی به‌ندرت مورد بحث قرار می‌گیرد. با این حال، در هند و بسیاری از کشورهای آسیایی، این ارتباط بیش از آن‌چه فکر می‌کنیم شایع است. افراد کاملاً سالم ممکن است سال‌ها با ویروسی زندگی کنند که به‌مرور، آسیبی ایجاد می‌کند آن‌قدر تدریجی که تا زمان بسیار دیر، متوجهش نمی‌شوند»
از نظر عملکردی، کبد یکی از مقاوم‌ترین اندام‌های بدن به‌شمار می‌آید. حتی زمانی که آسیب ببیند، همچنان به سختی کار می‌کند، خودش را ترمیم می‌کند و وظایف متعددش را ادامه می‌دهد، بدون آن‌که نشانه‌ی واضحی از بیماری بروز دهد. اما همین ویژگی باعث می‌شود مراحل اولیه‌ی بیماری به‌سختی قابل شناسایی باشند.
«وقتی عفونت هپاتیت B یا C به شکل مزمن درآید، سیستم ایمنی بدن به مبارزه‌ی دائمی با آن ادامه می‌دهد. این مبارزه‌ی مداوم، منجر به نوعی التهاب خفیف اما پایدار در کبد می‌شود. به‌تدریج، سلول‌های سالم کبد با بافت اسکار (جای زخم) جایگزین می‌شوند. با پیشرفت این بافت اسکار ــ که به آن فیبروز گفته می‌شود ــ ممکن است بیماری به سیروز کبدی برسد. در این وضعیت آسیب‌پذیر، احتمال جهش سلولی بیشتر می‌شود و بذر سرطان کبد کاشته می‌شود»
خطر اصلی سرطان کبد این است که بدون هیچ اعلام خطر یا علامت ناگهانی‌ای پیشرفت می‌کند. این بیماری آرام‌آرام رشد می‌کند، بدون آن‌که در ابتدا دردسر جدی‌ای ایجاد کند. فرد ممکن است دچار خستگی غیرمعمول یا کاهش وزن بی‌دلیل شود. برخی افراد ممکن است احساس ناراحتی مبهمی در سمت راست شکم داشته باشند، اما این علائم آن‌قدر شدید نیستند که اضطراری به‌نظر برسند. به همین دلیل، نشانه‌های اولیه اغلب نادیده گرفته می‌شوند. زمانی که بیماری شناسایی می‌شود، گاهی آن‌قدر پیشرفت کرده که دیگر امکان درمان ساده وجود ندارد.
مشکلی گسترده و اغلب نادیده گرفته‌شده
در هند، تعداد موارد سرطان کبدی که با هپاتیت B و C در ارتباط است، به‌شکل نگران‌کننده‌ای بالا است. با این حال، خارج از شهرهای بزرگ، افراد کمی به‌طور روتین آزمایش این ویروس‌ها را انجام می‌دهند. در بسیاری از چکاپ‌های سلامتی، غربالگری هپاتیت تنها زمانی انجام می‌شود که دلیل خاصی وجود داشته باشد. این یعنی بسیاری از عفونت‌ها دهه‌ها بدون شناسایی باقی می‌مانند.
«بخشی از مشکل این است که هپاتیت معمولاً در مراحل اولیه علائمی ندارد. یک کودک ممکن است هنگام تولد به آن مبتلا شود. یک جوان ممکن است از طریق سرنگ آلوده یا سوزن تتوی غیراستاندارد آن را بگیرد. حتی در شرایطی ساده مثل انجام خدمات دندان‌پزشکی در مراکز غیررسمی، احتمال ابتلا وجود دارد. سال‌ها ممکن است بگذرد، بدون آن‌که فرد بداند مشکلی دارد. اولین نشانه ممکن است زمانی ظاهر شود که کبد در حال تخریب است یا سرطان پدیدار شده»
ضرورت غربالگری منظم
ارتباط میان هپاتیت مزمن و سرطان کبد دیگر فرضیه نیست؛ بلکه ارتباطی قطعی و اثبات‌شده است. اما خوشبختانه، این مسیر می‌تواند به پایان تراژیک ختم نشود. هرچه زودتر این عفونت‌ها شناسایی شوند، احتمال پیشگیری از سرطان بیشتر خواهد بود.
«برای کسانی که نتیجه‌ی آزمایش آن‌ها برای هپاتیت B یا C مثبت است، پایش منظم بسیار مهم می‌شود.